Kanarek Gloster, Norwik – hobbystyczna hodowla kanarków kształtnych

Postaram się tutaj umieścić kilka podstawowych zasad dotyczących opieki nad kanarkiem. Po pewnym czasie stają się one oczywiste jednak mam nadzieję, że osobom początkującym będą one pomocne.

Płeć kanarka. Samiec będzie śpiewał jak nakręcony, w lecie dłużej i głośniej, w zimie krócej i ciszej. Podczas pierzenia może nie śpiewać w ogóle. Jeśli nie jesteśmy zdecydowani na ciągły śpiew warto kupić samicę. Jeśli chcemy dwa kanarki – powinny być to dwie samice. Dwóch samców prawie na pewno będzie walczyło ze sobą, a para przysporzy nam innych problemów.

Kanarek po przyjściu do nowego domu na pewno będzie przestraszony i zdezorientowany. Musi się przyzwyczaić do nowego otoczenia i do nowej klatki. Przez ten okres nie powinien być straszony, nie należy gwałtownie zbliżać się do klatki, otwierać jej lub wykonywać inne, niepotrzebne czynności. Po zachowaniu kanarka można poznać czy już się przyzwyczaił do otoczenia czy jeszcze nie. Kanarek przyzwyczajony skacze z żerdki na żerdkę, ale nie lata „w panice” odbijając się od prętów. Może dziobać klatkę, żerdki, przyglądać się otoczeniu. Należy zaobserwować czy potrafi sam znaleźć wodę i pokarm.

Kanarek przyzwyczaja się do opiekuna. Zazwyczaj tak jest, że opiekun może włożyć rękę do klatki, a kanarek będzie po prostu siedział na żerdce, podczas gdy ręka innego domownika spowoduje, że będzie latał w panice. Tak samo po pewnym czasie przyzwyczaja się do widoku pojemnika z pokarmem i już czeka na nowe ziarno lub inny smakołyk.

Zachowanie kanarka zależne jest od wielu czynników. Główne z nich to oświetlenie, temperatura, pora roku, pora dnia, samopoczucie. Kanarek zdrowy może skakać po klatce (ale jak zbyt często „wisi” na prętach klatki może być to już niepokojące), może stać w miejscu na dwóch lub jednej nóżce. Może przysiąść na żerdce. Zazwyczaj reaguje od razu na podejście do klatki. Jeśli jednak kanarek siedzi osowiały, słabo lub w ogóle nie reaguje na opiekuna zazwyczaj jest to oznaką choroby. Kanarek może przysypiać w ciągu dnia w okresie pierzenia lub przy małej ilości światła. Jeśli zdarza się to zbyt często (poza okresem pierzenia) lub przy dobrym oświetleniu, np. w pokoju oświetlonym przez słońce – również może być to objawem choroby. Kanarek, zwłaszcza podczas snu, powinien siedzieć na żerdce pewnie, oddech powinien być słabo widoczny. Jeśli widać jak kanarek oddycha, np. całym brzuchem, jeśli w rytm oddechu rusza ogonem np. o centymetr – również jest to oznaka choroby.

Kanarek powinien mieć urozmaiconą dietę. O pokarmach piszę tutaj (kategoria żywienie). W okresie zimowym pokarm powinien być uboższy, np. ziarno jako pokarm podstawowy i raz na dwa tygodnie odrobina zieleniny lub pokarmu jajecznego. Okres zimowy to miesiące (w przybliżeniu) grudzień-połowa lutego. W zimie powinien również mieć krótszy dzień (najlepiej dostosowany do długości dnia na dworze, jeśli jest to możliwe) oraz nieco niższą temperaturę (jeśli jest to możliwe), np. 18-20 stopni. W lecie dieta powinna być urozmaicona, z dużą ilością zieleniny.

W ładne dni kanarka można wystawiać np. na balkon lub w oknie, jednak nie może stać w przeciągu, należy mu też zapewnić możliwość schowania się przed słońcem w upalne dni. Kanarek powinien mieć dostęp do bezpośrednich promieni słonecznych (nie tylko przez szybę), gdyż jest to niezbędne w wytwarzaniu witaminy D, a suplementacja tej witaminy jest problematyczna (np. nie należy podawać tranu).

Kanarki lubią się kąpać. Basen kąpielowy zazwyczaj jest wieszany w drzwiach klatki. Do wody można dodać specjalnej soli do kąpieli dla ptaków. Kanarek często kąpie się „na raty” tzn. wykąpie się, wyczyści piórka i znowu wraca do kąpieli.  Woda w baseniku powinna być czysta – kanarek będzie pił tę wodę więc po kąpieli należy basenik zabrać lub wymienić wodę. Może wisieć basenik z czystą wodą jak kanarek nie będzie się chciał akurat w danej chwili wykąpać, ale nie może wisieć basenik z wodą po kąpieli.

Częstotliwość kąpieli zależy od upodobań. Zazwyczaj 2-4 razy w tygodniu, chociaż są kanarki, które chętnie kąpią się codziennie, a są takie, które kąpią się sporadycznie. Jeśli kanarek nie kąpie się w ogóle oznacza to, że nie kojarzy baseniku z kąpielą lub czegoś się boi. Można wtedy np. dać do klatki spodeczek z wodą (kolorowy, np. żółty), a po 2-3 kąpielach wstawić ten spodeczek do zewnętrznego baseniku. Wystarczy że wykąpie się w nim raz i już będzie pamiętał.

Basenik warto kupić większy – np. taki (13 x 10 x 13 cm):

Klatkę powinno się czyścić kiedy jest brudna. Czyszczenie jej codziennie spowoduje tylko problemy zdrowotne. Raz w tygodniu ew. raz na dwa tygodnie (zależy od wielkości klatki) to optymalna częstotliwość. Można poznać po zapachu (staje się nieprzyjemny) lub po tym, że na spodzie klatki nie widać piasku, za to są odchody. Jeśli stosujemy jakiś podkład na dno klatki najlepiej niech będzie to papier śniadaniowy, pergamin, kartki A4; nie należy stosować gazet gdyż farba drukarska jest dla kanarków szkodliwa. Wodę w poidełku należy wymieniać często, np. co drugi dzień. Pojemnik na jedzenie również musi być czysty – np. myty razem z czyszczeniem klatki. Warto zaopatrzyć się w wymienne żerdki wtedy jedne się myją, a drugie są w klatce.

Loty. O lotach po mieszkaniu należy zdecydować najlepiej jeszcze przed kupnem kanarka. Jeśli zamierzamy go wypuszczać – mieszkanie należy odpowiednio przygotować. Okna powinny być osłonione firanką lub drobną siateczką – przynajmniej na początku, żeby kanarek nie rozbił się o szybę. Należy usunąć trujące i niebezpieczne rośliny, np. bluszcz lub kaktusy. Kanarek na pewno będzie je dziobał. Meble powinny być tak ustawione, żeby kanarek nie mógł za nie wpaść. Kuchnia i łazienka są pomieszczeniami niebezpiecznymi dla kanarka – kontakt z kuchenką, gotującą się potrawą, wodą, zlewem, wanną, piecykiem gazowym, kratką wentylacyjną, wentylatorem itp. może skończyć się tragicznie. Należy zwrócić uwagę na każdy drobiazg – kanarek może np. poparzyć się od gorącej żarówki żyrandola lub lampy.

Kanarka można wypuszczać z klatki jak już oswoi się z otoczeniem. Proponuję nie szybciej niż dwa tygodnie po zakupie. Na początku warto umieścić nową żerdkę w taki sposób, żeby kanarek mógł po niej wyjść z klatki i swobodnie do niej wrócić. Warto nauczyć kanarka, żeby wracał do klatki na jedzenie – czyli pokarmy podajemy mu wyłącznie w klatce. W przeciwnym wypadku w ogóle może nie chcieć do niej wrócić. Decydując się na loty po pokoju/mieszkaniu należy się liczyć z odchodami, które kanarek będzie po sobie zostawiał. Nie da się nauczyć kanarka „korzystania z kuwety”. Z czasem kanarek będzie siadał coraz bliżej opiekuna, a w końcu na ramionach, rękach lub na głowie :).

Należy dbać o to, żeby kanarek nie miał możliwości ucieczki przez uchylone okno lub drzwi. Kanarek nie wróci sam do mieszkania, a poza nim – nie przeżyje. Warto również umieścić np. żerdki rozmieszczone w różnych miejscach żeby kanarek miał miejsce do odpoczynku.

Raz w miesiącu / na dwa miesiące należy kontrolować łapki kanarka. Jeśli pazurki są za długie należy je obciąć (czytaj tutaj). Przy okazji należy sprawdzić czy obrączka, jeśli kanarek taką posiada, przemieszcza się luźno na łapce, czy łapka nie jest zaczerwieniona, nie ma obrzęków itp. Z czasem łapki kanarków zaczynają się pokrywać jakby łuskami. Jest to normalne zjawisko.

Warto czasami udostępnić kanarkowi „zabawki”. Piszę w cudzysłowie, gdyż kanarek interesuje się zupełnie innymi rzeczami niż ludzie i inaczej postrzega zabawę. Zabawkami mogą być – proso w kolbach (żółte), gałązka sosny, świerku (uwielbiają dziobać igiełki, cis jest trujący) lub brzozy (np w pączkach, z mszycami). Zabawki kupione w sklepie np. lusterko czy huśtawka zazwyczaj są ignorowane.

cdn.

Kanarek chowany samotnie bardziej przywiązuje się do swoich opiekunów. Reaguje on wtedy na ich przyjście, „czeka” z pierwszym śpiewem aż się obudzą, łatwiej się oswaja.  Często, jeśli jest wypuszczany na loty po mieszkaniu, siada na swoich opiekunach lub w ich pobliżu.  Z drugiej strony jednak samotny kanarek, pozostawiony na długie godziny, kiedy opiekunowie są w pracy, będzie znacznie bardziej odczuwał pustkę w mieszkaniu.
Kiedy w domu znajduje się para kanarków lub ich większa ilość, to nie będą one tak mocno przywiązane do opiekuna, ale jednocześnie znacznie lepiej zniosą jego nieobecność. Oczywiście kanarki nadal będą pozytywnie reagować na opiekunów, ale mają innych towarzyszy, więc opiekunowie schodzą na „dalszy plan”.

Oswajanie kanarków zazwyczaj odbywa się poprzez podawanie im smakołyków.  Kanarki  są łakome i ciekawskie i podawanie im smakołyków trzymanych w otwartej dłoni to najlepszy sposób na ich oswojenie. Zajmuje to trochę czasu (czasami trzeba trzymać dłoń kilkanaście minut i dłużej zanim kanarek zdecyduje się na niej usiąść, zwłaszcza na początku) ale stopniowo się przyzwyczajają i potem same wskakują na rękę.
Oswajać można również starsze ptaki – zajmie to trochę więcej czasu, ale też jest możliwe.

Jak oswoić kanarka? Należy włożyć do klatki otwartą dłoń, na której leży smakołyk – np. kilka (nie dużo!) ziaren słonecznika, liść mlecza, kawałek brokuła lub inne smaczne zioła czy warzywa. Nie należy ruszać ręką i trzeba cierpliwie czekać. Jak kanarek zje już za pierwszym razem, to bardzo dobrze, jeśli nie – trzeba cierpliwie czekać. Może się okazać, że potrzebuje nawet kilku dni, aby zdecydował się usiąść na ręce. Wszystkie ruchy powinny być wykonywane powoli.

Innym sposobem jest podawanie mu smacznego pokarmu w małym pojemniczku, np. na małym spodeczku. Po 2-3 karmieniach spodeczek trzymamy w dłoni i czekamy. Jeśli kanarek je ze spodeczka trzymanego w ręce – następnym razem podajemy pokarm w samej ręce.

Podczas podawania karmy, to znaczy podczas zwykłego karmienia, można nucić lub gwizdać jedną melodię. Po pewnym czasie będzie się ona kojarzyć kanarkowi z czymś przyjemnym i pomoże później w oswajaniu.

Jeśli kanarek jest płochliwy, a należy pamiętać, że traktuje on swoją klatkę jako swój zamek i ręka w klatce jest strasznym intruzem, można przez kilka pierwszych dni podawać mu smakołyki przez kratę, trzymając je w ręku. Nie będzie zdenerwowany obecnością ręki w klatce, a jednak ta ręka będzie mu podawać smakołyk.

Nie należy „na siłę” łapać kanarka do ręki. Kanarki zazwyczaj nie lubią być łapane i taka próba jest dla niego stresująca.

Podczas oswajania należy pamiętać, że każdy kanarek ma swój charakter i osobowość. Jeden oswoi się już po trzech dniach, inny po miesiącach starań łaskawie weźmie przysmak z ręki i ucieknie. Na to niestety nie ma wpływu jednak zazwyczaj kanarki oswajają się dosyć szybko.

Przez przypadek odkryliśmy jeszcze jeden sposób, całkiem obiecujący. Kanarek znacznie chętniej oswaja się kiedy nie próbujemy od razu ręki ale jak trzymamy w ręce patyczek. Chętnie na niego wskakuje i „chodzi” z właścicielem po pomieszczeniu. Jeden z naszych kanarków nie dość, że wskakuje na patyczek zaraz po otwarciu klatki to jeszcze zaczyna na nim śpiewać. Warto spróbować!