Zebrałem tutaj zioła i warzywa, które można podawać kanarkom. Niektóre są podawane w celach leczniczych, niektóre są wzmacniające, a niektóre po prostu smaczne 😉
* Kolendra siewna, coriandrum sativum – nasiona mają działanie antybakteryjne. Dodatkowo są bogate w olejki eteryczne, flawonoidy, kumaruny, fitosterole, witaminy A, B i C, związki białkowe i olej (do 20%).
* Krokosz barwierski, carthamus tinctorius, kardia – posiada naturalny czerwony barwnik – Carthamin. Podawany jest jako uzupełnienie karmy, w postaci rozgniecionych nasion, wzmacnia nasycenie barwy czerwonej w upierzeniu kanarków.
* Ostropest plamisty, silybum marianum – działa korzystnie na wątrobę.
* Lnicznik siewny, camelina sativa, lnianka – nasiona zawierają duże ilości oleju sezamowego oraz kwasów tłuszczowych omega-3, jest bogaty w antyoksydanty (duża ilość witaminy E, kartenoidy, fosfat). Lnianka jest jednym z największych naturalnych źródeł tokoferolu. Nasiona polecane są szczególnie w okresie pierzenia ptaków, ze względu na swe właściwości zmiękczające skórę.
* Zarodki pszenne – są źródłem substancji bioaktywnych niezbędnych do rozwoju nowej rośliny, a tym samym w zarodkach pszennych zawarty jest zestaw cennych wartości odżywczych, jak: witamina E, B1, B2, B6, PP, kwas foliowy, potas, fosfor, magnez, żelazo, cynk, miedź. Zarodki zawierają wyjątkowo wartościowe białko roślinne, którego wartość biologiczna jest zbliżona do wartości białka zwierzęcego. Zarodki podaje się wymieszane z pokarmem jajecznym.
* Nasiona traw dojrzałych i niedojrzałych, np kupkówka pospolita (Dactylis glomerata), wiechlna roczna (Poa annua)
* Len zwyczajny, siemię lniane. Len złocisty, linum flavum – len zwyczajny jest stosowany jako cenny dodatek do karmy. Warto jednak zwrócić uwagę na len złocisty – zawiera dużą ilość witaminy F i bardziej smakuje ptakom.
* Pachnotka zwyczajna, perilla frutescens – jest cennym źródłem nienasyconych kwasów tłuszczowych, szczególnie kwasu alfa-linolenowego, czyli roślinnego omega-3. W zasadzie Perilla frutescens przeznaczona jest dla czyżyków. Kanarki również jedzą te nasiona. Przy podawaniu nasion należy jednak szczególnie uważać, gdyż w ich składzie ponad 50% stanowi tłuszcz.
* Portulaka pospolita siewna, portulaca oleracea ssp.sativa – można ją wysiać
w domu aby świeże liście mieć przez cały rok. Występuje też jako chwast ogrodowy (Portulaca oleracea). Portulaka zawiera więcej kwasów tłuszczowych omega-3 niż jakiekolwiek inne liściaste warzywa, zawiera też prowitaminę A, witaminę C, niektóre witaminy z grupy B, magnez, potas, wapń, żelazo, fosfor, naturalne barwniki: betalainy i karotenoidy oraz kwas jabłkowy. Świeże listki pobudzają apetyt i korzystnie wpływają na prawidłowe funkcjonowanie jelit przy stanach zapalnych. Wzmacnia układ immunologiczny.
* Olej rokitnikowy syberyjski z owoców rokitnika, hippophae rhamnoides – jako dodatek do karmy jajecznej w okresie zimowym oraz w okresie lęgów w ilości kropli oleju na jednego ptaka 2 razy w tygodniu.
* Miód pszczeli, zazwyczaj dodawany naparu do rumianku – podawany do picia – na problemy z trawieniem, przeziębienia oraz jako ogólne wzmocnienie ptaków po chorobach lub w czasie pierzenia.
* Kalarepa (owoc, liście) – jest bardzo cennym warzywem ze względu na wysoką wartość witaminy C, ma również wysoką zawartość wapnia (polecane w okresie lęgowym – szczególnie liście). Dla kanarków szczególnie polecane są zabarwione antocyjanem kalarepy: czerwona i niebieskofioletowa. Podawanie kalarepy jest szczególnie polecane w okresie pierzenia. Dowiedziono, że podawanie kalarepy skraca okres wymiany piór u ptaków o kilka do kilkunastu dni.
* Brokuł – lubiane warzywo, bardzo polecane dla kanarków
* Jarmuż, kapusta liściasta – w postaci dużych, pierzastodzielnych, fryzowanych liści, które zawierają znaczne ilości białek, witamin (zwłaszcza witaminy C) i związków mineralnych. Jarmuż charakteryzuje się szczególnie wysoką zawartością wapnia, fosforu i żelaza.
Dla kanarków szczególnie polecane są odmiany dekoracyjne jarmuża w kolorze fioletowym. Hodowcy podają jarmuż ptakom najczęściej w okresie pierzenia.
* Sałata – może zawierać ogromne ilości azotanów i azotynów, nawet w dawkach śmiertelnych dla kanarków. Jeśli podawać sałatę to tylko ze znanego źródła.
* Arbuz, citrullus vulgaris – wspaniale zaspokaja pragnienie, zwłaszcza w upalne dni. Arbuz zawiera kwas jabłkowy i cytrynowy, które naturalnie zakwaszają organizm ptaka, co ułatwia trawienie, wspomaga układ trawienny. Arbuz jest również stosowany profilaktycznie przeciwko megabakterii.
* Kukurdza cukrowa, zea mays – jest jest niezwykle cennym i pożywnym warzywem. Bogata jest w witaminy z grupy B, a także witaminy A, D, E i K oraz kwas foliowy, jak również żelazo, potas, wapń, cynk czy magnez, śladowe ilości kobaltu, jodu oraz bromu. Posiada zeoksantynę – podobnie jak luteina jest substancją należącą do grupy karotenoidów, barwników naturalnych, mających wpływ na intensywność ubarwienia żółtych piór u ptaków. Podawane ziarno w kolbie przy naciskaniu powinno być wyczuwalnie miękkie (z mleczkiem). Polecane jest również podawanie kukurydzy młodym ptakom, które skubiąc ziarna nie będą wyskubywać wzajemnie piór. Na początku podawania można ponacinać delikatnie ziarna aby ptaki poznały smak.
* Cykoria podróżnik, cichorium intybus – zawiera wiele cennych substancji między innymi witaminy z grupy B, C, P, sole mineralne, żelazo, sód, potas, mangan, wapno, fosfor, inulina, cholina. Posiada też właściwości lecznicze przy zaburzeniach trawienia, działa też probiotycznie.
* Pokrzywa zwyczajna – jest bogatym źródłem karotenu. Dodatkowo zawiera spore ilości kwasu mrówkowego i octowego, histaminę, acetylocholinę, flawonoidy, garbniki, fitosterole oraz aminy biogenne. W liściach i łodygach pokrzywy zawarte są witaminy (B, C i K) i składniki mineralne (wapń, magnez, żelazo, fosfor, cynk, krzem i mangan). Cenne są również korzenie pokrzywy, zawierające fitosterole, aminokwasy, śluzy i duże ilości soli mineralnych.
Pokrzywę należy podawać samicom, mającym problemy ze znoszeniem jaj. Ciekawostką jest fakt, że kanarkom można podawać zarówno liście, łodygę, jak i korzeń pokrzywy.
* Żywokost lekarski – zawiera alantoinę, klej roślinny, triterpenoidy, kwasy fenolowe (kwas rozmarynowy), asparaginę, alkaloidy pochodne pirolizydyny, garbniki. Garbniki posiadają właściwości przeciwbakteryjne oraz przeciwzapalne. W korzeniu znajduje się allantoina, która pobudza regenerację tkanek, szczególnie nabłonkowej i działa przeciwzapalnie. Ważnymi składnikami czynnymi są również: glikozydy fenolowe, beta-sitosterol, kwas krzemowy, saponiny sterydowe i trójterpenoidy. Śluzy żywokostu zbudowane są z kwasu d-glukuronowego, mannozy, ksylozy, arabinozy i ramnozy. Korzeń zasobny w wapń, żelazo, fosfor, mangan, kobalt, witaminę B1, B2, B12, C i P. Liście żywokostu lekarskiego posiadają lecznicze właściwości, a w szczególności są skuteczne w leczeniu chorób w obrębie systemu oddechowego, trawiennego oraz moczowego. Ciekawostką jest to iż jako jedna z niewielu roślin na ziemi żywokost zawiera witaminę B12.
* Rdest ptasi, polygonum aviculare, w szczególności Rdestówka Auberta – jest, obok gwiazdnicy, nachętniej przez ptaki zjadanym zielskiem, niezwykle cenionym przez hodowców, ze względu na bardzo wysoką zawartość ciemnego pigmentu. Podawany kanarkom (zwłaszcza czarnym), w czasie pierzenia się, niezwykle poprawia (przyciemnia) melaninę. Do zjedzenia nadają się liście, pędy i kwiaty. Rdest można też suszyć, a potem kruszyć lub rozcierać w moździerzu i jako proszek dodawać w niewielkich ilościach (zimą i wczesną wiosną do pokarmu jajecznego, który zjadają samiczki przed znoszeniem i podczas znoszenia jajek, a także do karmienia piskląt od 5 dnia po wykluciu. Ptasi rdest zawiera znaczne ilości flawonoidów, aminokwasów, fenoli i garbników. Ma działanie lecznicze na organizm ptaka. Zwiększa wydzielanie moczu, ma działanie przeciwzapalne, oczyszcza organizm z toksyn, usuwa nadmiar niepotrzebnych jonów, zwiększa elastyczność tkanek.
* Tymianek – można podawać kanarkom zarówno w postaci zielonej, jak i w postaci naparu do picia. Zioło tymianku ma właściwości antybiotyku, działa bakteriobójczo, grzybobójczo i przeciwzapalnie. Tymianek działa na układ pokarmowy (łagodzi wzdęcia, leczy biegunkę, likwiduje niestrawność) i oddechowy (środek wykrztuśny, łagodzi katar, działa na chrypkę). Krem z zawartością tymianku przyspiesza gojenie się małych ran. Tymianek zawiera olejek eteryczny, flawonoidy, garbniki, sole mineralne, kwasy polifenolowe, żywice, substancje gorzkie i trójterpeny. Najcenniejszymi składnikami tymianku są zawarte w olejku eterycznym tymol i karwakrol. Oba te składniki mają wybitne właściwości bakteriobójcze, działające na wszystkie niemal drobnoustroje.
* Babka zwyczajna
* Mniszek lekarski – pomaga ptakom we wszystkich problemach wątrobowych i trawiennych, czyli zapobiega przede wszystkim w okresie pierzenia takim schorzeniom jak zapalenie jelit czy też ciężkiej chorobie jaką jest kokcydioza.
* Gwiazdnica pospolita – wzmaga procesy wchłaniania składników pokarmowych z jelit do krwi, działa przeciwbakteryjne, pierwotniakobójczo, przeciwgrzybicznie i przeciwwirusowo. Pobudza wydzielanie soku żołądkowego, żółci i soku jelitowego.
* Perz – w postaci zielonej lub naparu. Perz korzystnie wpływa na działanie układu krwionośnego, poprawia ukrwienie, usuwa szkodliwe produkty przemiany materii, reguluje pracę układu pokarmowego. Kłącza perzu wykazują działanie przeciwbakteryjne. Perz zawiera witaminy A, B, C oraz liczne sole mineralne.
